റിയാദ്. മെയ് 13ന് റിയാദിലെ കിംഗ് അബ്ദുൽഅസീസ് ഇന്റർനാഷണൽ കോൺഫറൻസ് സെന്ററിൽ നടന്ന സൗദി-യുഎസ് നിക്ഷേപ ഫോറം (Saudi-US Investment Forum 2025), സൗദി അറേബ്യയും യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സും തമ്മിലുള്ള സാമ്പത്തിക ബന്ധത്തിൽ ചരിത്രപരമായ ഒരു നാഴികക്കല്ലായി മാറി. 300 ബില്യൺ ഡോളറിലധികം മൂല്യമുള്ള കരാറുകൾ ഒപ്പുവെച്ച ഈ ഫോറത്തിൽ, വിഷൻ 2030 പദ്ധതിയുടെ ലക്ഷ്യങ്ങളുമായി യോജിച്ച്, സാങ്കേതികവിദ്യ, നിർമിത ബുദ്ധി (AI), ഊർജ്ജം, ഡിജിറ്റൽ ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചർ, ഫിൻടെക്, ഹെൽത്ത്ടെക്, ടൂറിസം, സ്മാർട്ട് മൊബിലിറ്റി, വ്യാവസായിക നവീകരണം എന്നീ മേഖലകളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചുള്ള ചർച്ചകളും സംവാദങ്ങളുമാണ് നടന്നത്. ഈ ഏകദിന പരിപാടി സൗദി അറേബ്യയെ നൂതന സാങ്കേതികവിദ്യകളുടെ ഒരു ആഗോള കേന്ദ്രമായി മാറ്റുന്നതിനുള്ള ഒരു നിർണായക ചുവടുവെപ്പായിരുന്നു.
ചരിത്രപരമായ സാമ്പത്തിക സഹകരണം
90 വർഷത്തോളം പഴക്കമുള്ള സൗദി-യുഎസ് ബന്ധം ഊട്ടിയുറപ്പിക്കുന്ന യുഎസ് പ്രസിഡന്റിന്റെ സന്ദർശനവും നിക്ഷേപ കരാറുകളും “ചരിത്രപരമായ നിമിഷം” എന്നാണ് സൗദി നിക്ഷേപ മന്ത്രി ഖാലിദ് അൽ-ഫാലിഹ് ഫോറം ഉദ്ഘാടനത്തിനിടെ വിശേഷിപ്പിച്ചത്. വിഷൻ 2030ന്റെ ശിൽപ്പിയായ കിരീടാവകാശി മുഹമ്മദ് ബിൻ സൽമാൻ രാജകുമാരൻ 300 ബില്യൺ ഡോളറിന്റെ കരാറുകൾ പ്രഖ്യാപിച്ചു. 600 ബില്യൺ ഡോളറിന്റെ നിക്ഷേപ അവസരങ്ങൾ പരിഗണനയിലാണെന്നും ഒരു ട്രില്യൺ ഡോളറിലേക്ക് ഇത് വർദ്ധിപ്പിക്കാനാണ് ലക്ഷ്യമിടുന്നതെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. പബ്ലിക് ഇൻവെസ്റ്റ്മെന്റ് ഫണ്ടിന്റെ (PIF) 40 ശതമാനം നിക്ഷേപം യുഎസിൽ ആണെന്ന് അദ്ദേഹം എടുത്തുകാട്ടി. ഇത് ഉഭയകക്ഷി ബന്ധത്തിന്റെ സാമ്പത്തിക ആഴം വ്യക്തമാക്കുന്നു.
മിഡിൽ ഈസ്റ്റ് പര്യടനത്തിന്റെ ഭാഗമായി എത്തിയ യുഎസ് പ്രസിഡന്റ് ഡൊണാൾഡ് ട്രംപ് സൗദി അറേബ്യയുടെ അസാധാരണമായ പരിവർത്തനത്തെ പ്രശംസിച്ചു. എണ്ണയിതര വരുമാനം എണ്ണ വരുമാനത്തെ മറികടന്നതിനെ അദ്ദേഹം ഒരു നാഴികക്കല്ലായി ചൂണ്ടിക്കാട്ടി. വിഷൻ 2030 ലക്ഷ്യമിട്ട സാമ്പത്തിക വൈവിധ്യവൽക്കരണത്തിന്റെ വിജയത്തേയും, സൗദിയുടെ ആധുനികവൽക്കരണത്തേയും ട്രംപ് അഭിനന്ദിച്ചു.
പ്രധാന സഹകരണ മേഖലകൾ
വിഷൻ 2030ന്റെ സാമ്പത്തിക വൈവിധ്യവൽക്കരണ ലക്ഷ്യങ്ങളുമായി യോജിക്കുന്ന നിരവധി തന്ത്രപ്രധാന മേഖലകളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചായിരുന്നു സൗദി-യുഎസ് നിക്ഷേപ ഫോറം ചർച്ചകൾ. ഏതെല്ലാം മേഖലകളിലാണ് ഇരു രാജ്യങ്ങളുടേയും പുതിയ സഹകരണമെന്ന് വിശദമായി നോക്കാം:
- സാങ്കേതികവിദ്യയും കൃത്രിമ ബുദ്ധിയും (AI): പബ്ലിക് ഇൻവെസ്റ്റ്മെന്റ് ഫണ്ടിന്റെ പിന്തുണയോടെ തുടക്കമിട്ട ഹ്യുമയ്ൻ (HUMAIN) എന്ന എഐ സ്റ്റാർട്ടപ്പ്, എൻവിഡിയ, എഎംഡി, ക്വാൽക്കോം, എഡബ്ല്യുഎസ് തുടങ്ങിയ യുഎസ് ടെക് ഭീമൻമാരുമായ വിവിധ സഹകരണ കരാറുകൾ ഒപ്പുവെച്ചു. എൻവിഡിയ 18,000 ബ്ലാക്ക്വെൽ ജിപിയു ചിപ്പുകൾ കമ്പനിക്ക് നൽകും. എഎംഡി 10 ബില്യൺ ഡോളറിന്റെ എഐ പ്ലാറ്റ്ഫോം വികസിപ്പിക്കും. ക്വാൽക്കോം ഡേറ്റ സെന്റർ പ്രോസസറുകൾ നൽകും. എഡബ്ല്യുഎസ് അഞ്ച് ബില്യൺ ഡോളറിന്റെ എഐ സോണും 5.3 ബില്യൺ ഡോളറിന്റെ ക്ലൌഡ് റീജിയനും സ്ഥാപിക്കും.
- ഊർജ്ജം: എണ്ണ, വാതക മേഖലകളിൽ സൗദി അറേബ്യയുടെ വിശ്വസനീയ വിതരണ റോൾ ഊട്ടിയുറപ്പിച്ചതിനൊപ്പം, നിയോമിലെ 8.4 ബില്യൺ ഡോളറിന്റെ ഗ്രീൻ ഹൈഡ്രജൻ പ്ലാന്റ്, യുഎസ് കമ്പനിയായ എയർ പ്രൊഡക്റ്റ്സിന്റെ പിന്തുണയോടെ, ക്ലീൻ എനർജി ലക്ഷ്യങ്ങൾ മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകുന്നു.
- ഡിജിറ്റൽ ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചർ: എഡബ്ല്യുഎസിന്റെ 2026ലെ സൗദിയിലെ ക്ലൗഡ് റീജിയനും, സൗദി കമ്പനിയായ ഡേറ്റാവോൾട്ടിന്റെ യുഎസിലെ 20 ബില്യൺ ഡോളർ എഐ ഡാറ്റാ സെന്റർ നിക്ഷേപവും ഡിജിറ്റൽ വളർച്ചയെ ത്വരിതപ്പെടുത്തുന്നു.
- ഫിൻടെക്: സിറ്റിഗ്രൂപ്പ്, ബ്ലാക്ക് റോക്ക് എന്നീ മുൻനിര ധനകാര്യ കമ്പനികളുടെ മേധാവിമാർ വിഷൻ 2030ന്റെ ധനസഹായവും മൂലധന പ്രവാഹവും ചർച്ച ചെയ്തു. സൗദി ഓഹരി വിപണി വിദേശ നിക്ഷേപകർക്ക് തുറന്നുകൊടുക്കും.
- ഹെൽത്ത്ടെക്: യുഎസ് കമ്പനികളുമായുള്ള ടെലിമെഡിസിൻ, ബയോടെക് സഹകരണ ചർച്ചകൾ, സൗദിയുടെ ആരോഗ്യ സംവിധാന ഡിജിറ്റലൈസേഷനെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു.
- ടൂറിസവും റിയൽ എസ്റ്റേറ്റും: 63 ബില്യൺ ഡോളറിന്റെ ദിരിയ ഗേറ്റ് പദ്ധതിയും നിയോമിന്റെ വികസനവും യുഎസ് കമ്പനികളുടെ പങ്കാളിത്തത്തോടെ മുന്നോട്ട്. ദിരിയ മൂന്ന് മില്യൺ സന്ദർശകരെ സ്വാഗതം ചെയ്തു.
- സ്മാർട്ട് മൊബിലിറ്റി: 2025ൽ തന്നെ സൗദി നഗരങ്ങളിൽ ഓട്ടോണമസ് വാഹനങ്ങൾ അവതരിപ്പിക്കുമെന്ന് ഊബർ സിഇഒ പ്രഖ്യാപിച്ചു. 20 നഗരങ്ങളിൽ 4 മില്യൺ യാത്രക്കാർക്ക് സേവനം നൽകുന്നു.
സൗദി-യുഎസ് നിക്ഷേപ ഫോറത്തിന്റെ പ്രധാന ഫലങ്ങൾ
സൗദി-യുഎസ് ബന്ധത്തിന്റെ ഭാവി രൂപപ്പെടുത്തുന്ന നിരവധി പദ്ധതികളും നിക്ഷേപ പ്രഖ്യാപനങ്ങളുമാണ് ഫോറത്തിൽ ഉണ്ടായത്. പ്രധാന പ്രഖ്യാപനങ്ങൾ ഇവയാണ്:
- 300 ബില്യൺ ഡോളർ കരാറുകൾ: സാങ്കേതികവിദ്യ, പ്രതിരോധം, ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചർ എന്നീ മേഖലകളിൽ ഒരു ട്രില്യൺ ഡോളർ ഭാവി നിക്ഷേപ സാധ്യതകൾ തുറന്നു.
- AI-ൽ ആഗോള നേതൃത്വം: പുതിയ എഐ സ്റ്റാർട്ടപ്പായ ഹ്യുമയ്നിന്റെ ആഗോള ടെക്ഭീമൻമാരുമായുള്ള സഹകരണം സൗദി അറേബ്യയെ ആഗോള എഐ ഹബ്ബാക്കി മാറ്റും.
- പരിസ്ഥിതി, സുസ്ഥിര ഊർജ്ജം: നിയോമിന്റെ ഗ്രീൻ ഹൈഡ്രജൻ പ്ലാന്റ്, ക്ലീൻ എനർജി നവീകരണത്തെ ത്വരിതപ്പെടുത്തുന്നു.
- ഉഭയകക്ഷി നിക്ഷേപം: ഡോറ്റവോൾട്ടിന്റെ 20 ബില്യൺ ഡോളർ യുഎസ് നിക്ഷേപവും, ഗൂഗ്ൾ, ഒറക്ക്ൾ, ഊബർ എന്നിവരുടേത് ഉപ്പെടെ 80 ബില്യൺ ഡോളറിന്റെ സംയുക്ത ടെക് ഫണ്ട്.
- സാമ്പത്തിക വൈവിധ്യവൽക്കരണം: എണ്ണയിതര വരുമാന വളർച്ചയും, ദിരിയ പോലുള്ള ടൂറിസം പദ്ധതികളും.
- സാമൂഹിക പുരോഗതി: ബിസിനസ് രംഗത്ത് വനിതകളെ നേതൃസ്ഥാനങ്ങളിലെത്തുന്നത് വർധിച്ചു. യുഎസ് പരിശീലന പരിപാടികളുടെ പിന്തുണ.
- തുടർ ചർച്ചകൾ: ഈ നിക്ഷേപ ഫോറം ഒരു സ്ഥിരം പരിപാടിയാക്കാനാണ് പദ്ധതി.
ഫോറത്തിൽ സൗദി കിരീടാവകാശി മുഹമ്മദ് ബിൻ സൽമാൻ, കമ്യൂണിക്കേഷൻ ആന്റ് ഐടി മന്ത്രി അബ്ദുള്ള അൽ-സ്വാഹ, ടൂറിസം മന്ത്രി അഹമ്മദ് അൽ-ഖതീബ് എന്നിവർ പങ്കെടുത്തു. യുഎസിൽ നിന്ന് എൻവിഡിയ മേധാവി ജെൻസൻ ഹുവാങ്, ആമസോൺ മേധവി ആൻഡി ജാസി, ബ്ലാക്ക്റോക്ക് മേധാവി ലാറി ഫിങ്ക്, സിറ്റിഗ്രൂപ്പ് മേധാവി ജെയ്ൻ ഫ്രേസർ, ഐബിഎം മേധാവി അരവിന്ദ് കൃഷ്ണ, ഓപൺഎഐ മേധാവി സാം ആൾട്ട്മാൻ, ടെസ്ല മേധാവി ഇലോൺ മസ്ക് തുടങ്ങിയ പ്രമുഖരം പങ്കെടുത്തു. നിയോം, ദിരിയ തുടങ്ങിയ സൗദിയുടെ അഭിമാന പദ്ധതികളിൽ 83 യുഎസ് കമ്പനികൾ പങ്കാളികളാണ്.
വിഷൻ 2030 സമന്വയം
എല്ലാ കരാറുകളും ചർച്ചകളും വിഷൻ 2030ന്റെ സാമ്പത്തിക വൈവിധ്യവൽക്കരണം, നവീനത, ആഗോള നേതൃത്വം എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ടൂറിസം മന്ത്രി അഹമ്മദ് അൽ-ഖതീബ് 2030-ഓടെ ടൂറിസം എണ്ണയ്ക്ക് തുല്യമായ ജിഡിപി സംഭാവന നൽകുമെന്ന് പ്രവചിച്ചു. ഹൗസിംഗ് മന്ത്രി മാജിദ് അൽ-ഹൊഗൈൽ, യുഎസ് സാങ്കേതികവിദ്യയുടെ പിന്തുണയോടെ, സ്മാർട്ട് സിറ്റികളുടെയും താങ്ങാനാവുന്ന ഭവനങ്ങളുടെയും പദ്ധതികൾ വിശദീകരിച്ചു. യുഎസ് പരിശീലന പരിപാടികളുടെ പിന്തുണയോടെയുള്ള സ്ത്രീകളുടെ ബിസിനസ് നേതൃത്വത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പാനൽ ചർച്ചകൾ സാമൂഹിക പുരോഗതിയെ എടുത്തുകാട്ടി.
എണ്ണ-അധിഷ്ഠിത ബന്ധങ്ങളിൽ നിന്ന് നവീന സാങ്കേതികവിദ്യകളിലും സുസ്ഥിരതയിലും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്ന ഒരു പുതിയ യുഗത്തെയാണ് ഈ നിക്ഷേപം സമ്മേളനം സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. സൗദി അറേബ്യയെ എഐ, ടൂറിസം, സുസ്ഥിര ഊർജ്ജം എന്നീ രംഗങ്ങളിൽ ആഗോള കേന്ദ്രമാക്കി മാറ്റുന്നതിന് യുഎസ് കമ്പനികൾ സാങ്കേതികവിദ്യയും വൈദഗ്ധ്യവും നൽകുന്നു. യുഎസിന്, ഈ കരാറുകൾ വിപണികൾ തുറക്കുകയും ജോലിസാധ്യത സൃഷ്ടിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
പുരോഗതി വിലയിരുത്തുന്നതിനും പുതിയ സംരംഭങ്ങൾ ആരംഭിക്കുന്നതിനും ഈ നിക്ഷേപ ഫോറം സമ്മേളനത്തെ ഒരു സ്ഥിരം പ്ലാറ്റ്ഫോമാക്കി മാറ്റാനുള്ള ചർച്ചകൾക്കും തുടക്കമായിട്ടുണ്ട്. 300 ബില്യൺ ഡോളറിന്റെ കരാറുകളും, ഒരു ട്രില്യൺ ഡോളറിന്റെ സാധ്യതയും, സൗദി-യുഎസ് സഹകരണത്തിന്റെ ആഗോള സാമ്പത്തിക ഭാവിയെ രൂപപ്പെടുത്തുന്ന മുന്നേറ്റങ്ങളാണ്.
For more updates stay tuned With SaudiBusinessTimes.com